Մշտական պրակտիկայի և ջանասիրաբար ջանքերի շնորհիվ, նույնիսկ երբ Լինքոլնը ստանձնեց նախագահի բարձր քաղաքական պաշտոնը, նա վերաբերվում էր մյուսներին, ազնվության, խոնարհության, խիզախության, արդարության և շնորհով։ Աբրահամ Լինքոլնը առաքինության օրինակ է և օրինակ, գուցե ավելի մեծ չափով, քան աշխարհի պատմության ցանկացած այլ մարդ, բացի կրոնական գործիչներից։ Նա առանձնահատուկ տեղ է զբաղեցնում մեր հիշողության մեջ մասամբ իր մեծ ձեռքբերումների պատճառով, բայց ավելի կարևոր է, բնավորության որոշակի որակների պատճառով, որոնք նրան այնքան փառավոր են վերագրում։ Նա մարդկային թերություններ ուներ և շատ սխալներ գործեց իր կյանքում, ինչպես մենք բոլորս: Սակայն նա սովորել է իր սխալների վրա և սովորել է փոխհատուցել իր անձնական թերությունները: Անկախ նրանից, թե ում հետ է հանդիպել Աբրահամ Լինքոլնը, նա հոգու խորքում հավատում էր, որ բոլոր մարդիկ հավասար վերաբերմունքի են արժանի: Նրա կյանքի օրինակները հզոր դասեր են տալիս ՝ լինել ազնիվ բոլոր առումներով, ունենալ սովորելու անսահման ձգտում, դիմակայել վախերին և հաղթահարել պարտությունները, կարեկցանքով, բարությամբ և հարգանքով վերաբերվել ուրիշներին այնպես, ինչպես դուք կցանկանայիք, որ ձեզ հետ վարվեին, պաշտպանել և ամուր կանգնել ճիշտ բաներում, և բարձրանալ ամենաբարձր բարձունքների, եթե դուք պատրաստ եք ջանասիրաբար աշխատել: Կարևորագույն որակական հատկանիշները՝ազնիվ, կարեկցող, քաղաքավարի, հաստատակամ, արի, պատասխանատու, աշխատասեր, նպատակասլաց․․․Բանական էակ ի վերջո․․․
Աբրահամ Լինքոլնը երկրի մեծագույն նախագահն էր բոլոր կիրառվող չափանիշներով: Նա հավատարիմ էր Միության պահպանմանը և այդպիսով պաշտպանում էր ժողովրդավարությունը, անկախ իր հետևանքներից, միությունը իսկապես փրկվեց: Նա հասկանում էր, որ ստրկության դադարեցումը պահանջում է համբերություն, ժամանակի մանրակրկիտ ընտրություն, խորաթափանց հաշվարկներ և երկաթե վճռականություն․․․Եվ դա այս ամենի շնորհիվ ստացվեց, ստրկությունը իսկապես ոչնչացվեց:
Լինքոլնը կարողացավ միության փրկության և ստրկության ոչնչացման գործընթացում որոշել ազատության և տնտեսական հավասարության տեսանկյունից ավելի կատարյալ միության ստեղծումը, որը համախմբեց քաղաքացիներին իր ետևում: Նա հասկանում էր, որ հաղթանակը երկու մեծ գործերում կախված է նպատակասլաց և հեռատես նախագահական ղեկավարությունից, ինչպես նաև քաղաքականապես ընդունելի միջոցների օգտագործումից, նա ժառանգություն թողեց Միացյալ նահանգներին, որոնք միաժամանակ ամբողջական և ազատ էին ։
Լինքոլնը, լինելով պատմության մեջ ամենաակտիվ նախագահը, նախագահի ՝ որպես գլխավոր հրամանատարի և գործադիր իշխանության ղեկավարի դերը վերածեց նոր հզոր պաշտոնի ՝ Նախագահին դարձնելով Գերագույն ինչպես Կոնգրեսի, այնպես էլ դատարանների նկատմամբ։ Ընդլայնեց բանակն ու նավատորմը, ծախսեց 2 միլիոն դոլար առանց Կոնգրեսի հատկացումների, արգելափակեց Հարավային նավահանգիստները, փակեց փոստային բաժանմունքները դավաճանական թղթակցության համար, հրամայեց ձերբակալել դավաճանության մեջ կասկածվողներին։
Այս ամենը անելու համար Լինքոլնը խախտել է մի շարք օրենքներ և անտեսել մեկ սահմանադրական դրույթ մյուսի հետևից։ Նա պատերազմ է սանձազերծել առանց պատերազմ հայտարարելու, և, ընդհանրապես, մինչև Կոնգրեսի հրավիրումը հատուկ նստաշրջանի։ Նա դիմադրում էր Գերագույն դատարանի ընդդիմությանը ՝ հաստատելով դատական վերանայման իր սեփական վարկածը, ըստ որի ՝ նախագահը Սահմանադրության վերջնական մեկնաբան է։ Լինքոլնի համար իմաստ չուներ <<Կորցնել ազգը և, այնուամենայնիվ, պահպանել Սահմանադրությունը>>։ Հետևելով, <<միակողմանի գործողությունների>> ռազմավարությանը, Լինքոլնը արդարացրեց իր լիազորությունները ՝ որպես ժողովրդի կողմից իրեն տրված արտակարգ իշխանություն։ Լինքոլնը պնդել է, որ նախագահը կառավարական երեք <<Համակարգող>> գերատեսչություններից մեկն է, որոնք ոչ մի կերպ չեն ենթարկվում Կոնգրեսին կամ դատարաններին։ Մինչ իշխանության մյուս ճյուղերը պարտավոր են պաշտպանել Սահմանադրությունը, Լինքոլնի գործողությունները մատնանշում էին, որ միայն նախագահը երդվեց պահպանել, պաշտպանել այն: Պատերազմի ժամանակ այդ իշխանությունը նախագահին բառացիորեն պատասխանատու է դարձնում ազգի բարեկեցության և գոյատևման համար։
Այնուամենայնիվ, Լինքոլնին վերագրվող ամենանշանակալի ձեռքբերումներն են Միության պահպանումը, ժողովրդավարության պահպանումն ու ստրկության ոչնչացումը, և այդ ամենը ձեռք է բերվել այն բանի շնորհիվ, թե ինչպես է նա հաղթահարել ճգնաժամը, որն, անկասկած, այլ կերպ կավարտվեր, եթե իշխանության ղեկին ավելի քիչ ազդեցիկ մարդ լիներ։ Պատմաբանները մեզ ասում են, որ նրա մեծ նվաճումը նրա զորությունն էր ՝ լիցքավորել և մոբիլիզացնել ազգը ՝ հղում անելով նրա լավագույն իդեալներին, գործելով <<առանց չարամտության>> ավելի կատարյալ, ավելի արդար և ավելի ամուր միության ձգտման մեջ: Ամերիկյան պատմության մեջ ոչ մի Նախագահ երբեք չի բախվել ավելի լուրջ ճգնաժամի, և ոչ մի Նախագահ երբեք այդքան շատ բանի չի հասել։
Ես գնում եմ դանդաղ, բայց երբեք հետ չեմ վերադառնում․․․
Լիդերության հիմնական գծերը՝
- Կարողությունը՝ ընդունման համար պատասխանատու և բարդ լուծումներ
- հոգատարություն մարդկանց ընդհանուր բարօրության և շահերի մասին, այլ ոչ միայն անձնական շահի մասին
- բացարձակ կամավոր հիմունքներով մարդկանց առաջնորդելու ունակություն
- խարիզմայի և ազդեցության բնական ուժի տիրապետում
- խմբի ղեկավարի ուժեղ հեղինակության նկատմամբ վստահության առկայություն
- սխալներ ընդունելու և պարտությունների համար պատասխանատվություն ստանձնելու ցանկություն ունենալու ունակություն, դրանում անձնական վրիպումներ փնտրելու ունակություն:
Կարծում եմ Աբրահամ Լինկոլնի մոտ այս բոլոր որակական հատկանիշներն առկա են․․․Նա կկարողանար լիներ ՀՀ-ի լիդեր, պետության կառավարիչ, որովհետև եթե ուշադրություն դարձնենք իր անցած ճանապարհին, գործունեության քանակին և որակին, ունակություններին, որակական հատկանիշներին, այնուամենայնիվ կգանք իմ այն եզրակացությանը, որ հենց նա էր, ով կկարողանար կոնսոլիդացնել մեզ ընդանուր իդեոլոգիայի շուրջ, ուսումնասիրելով բազմաշերտ խնդիրները տարբեր ասպեկտներից կկարողանար ձեռբամուխ լինել դրանց լուծմանը, ռեֆորմներ իրականացնել, իհարկե պոստուլատային համակարգով, ձերբազատվել ձևական երևույթներից, և ի վերջո ստեղծել նոր օրենք, որն իր ֆորմալ գործունեությունը կունենար․․․
Անահիտ Ասատրյան 